UNIVERZITET U TUZLI
MEDICINSKI FAKULTET
Univerzitetska 1
Tuzla
O B J A V L J U J E
Kandidat Ajla Kovačević, dipl. inžinjer medicinsko-laboratorijske dijagnostike, javno će braniti završni magistarski rad pod naslovom „Uticaj liječenja hemodijalizom bolesnika sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom na nivoe kalcija, kalija, fosfora i alkalne fosfataze“ dana 06.05.2022. godine sa početkom u 14,00 sati u Zavodu za farmakologiju Medicinskog fakulteta Univerziteta u Tuzli, pred Komisijom u sastavu:
- Dr. med. sci. Fatima Numanović, redovni profesor za nastavne predmete „Medicinska mikrobiologija sa imunologijom“ i „Medicinska mikrobiologija sa parazitologijom“ na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Tuzli, predsjednik
- Dr. med. sci. Nahida Srabović, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Biohemija“ na Farmaceutskom fakultetu Univerziteta u Tuzli, mentor, član
- Dr. med. sci. Adaleta Softić, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Biohemija“ na Farmaceutskom fakultetu Univerziteta u Tuzli, član
Zamjenski član Komisije dr.med.sci. Aida Smajlović, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Biohemija“ na Farmaceutskom fakultetu Univerziteta u Tuzli.
Završni magistarski rad može se pogledati u Sekretarijatu fakulteta radnim danom od 10,00 do 14,00 sati.
Pristup javnosti je slobodan.
REZIME RADA
Hronična bubrežna insuficijencija, sa prevalencom od oko 9 – 13% značajno doprinosi svjetskom morbiditetu i mortalitetu od nezaraznih bolesti, te je nezavisni faktor rizika razvoja kardiovaskularnih bolesti i to u svim fazama bolesti. Hemodijaliza je jedan od najčešćih terapeutskih postupaka nadomještanja bubrežne funkcije u pacijenata sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom. Ipak, morbiditet i moralitet tako liječenih bolesnika i dalje je visok, a vodeći uzrok smrtnosti su kardiovaskularne bolesti i hiperkalemija. Mineralno koštana pregradnja jedna je od komplikacija višegodišnje terapije dijalizom koja se manifestuje biohemijskim poremećajima uključujući kalcij, fosfor, PTH, vitamin D, te patološkim kalcifikacijama koje za posljedicu imaju kardiovaskularne bolesti. Osnovni cilj našeg istraživanja bio je utvrditi serumske koncentracije kalcija, kalija, fosfora i alkalne fosataze u bolesnika sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom liječenih hemodijalizom prije početka terapije i u okviru posljednje biohemijske obrade, te utvrditi promjene navedenih parametara ovisno o dužini trajanja liječenja hemodijalizom.
Istraživanje je provedeno kao „case control“ studija u koju je bilo uključeno 40 pacijenata sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom na dugotrajnom liječenju hemodijalizom u hemodijaliznom centru JZU Opća bolnica “dr. Mustafa Beganović” Gračanica. Vrijednosti kalcija, kalija, fosfora i alkalne fosfataze određivane su u serumu pacijenata prilikom posljednje rutinske biohemijske obrade pacijenta. Kao kontrolni uzorci korištene su serumske vrijednosti kalcija, kalija, fosfora i alkalne fosfataze istih pacijenata određene prije početka liječenja, a uzete iz medicinske dokumentacije. Za statističku obradu podataka korišteni su Wilcoxon-ov test za zavisni uzorak i Spearmanov test korelacije primjenom SPSS/WIN programa (Release 26.0, SPSS Inc., Chicago, IL, USA.).
Utvrđeno je da je došlo do statistički značajnog povećanja koncentracija Ca (p=0,002), K (p=0,001) i ALP (p=0,014) u odnosu na vrijednosti utvrđene prije početka liječenja hemodijalizom, ali ne i statistički značajna promjena u koncentracijama P u odnosu na početak terapije. Takođe, rezultati su pokazali statistički značajnu korelaciju nivoa ALP sa dužinom terapije (p=0,001).
Dobiveni rezultati mogu doprinijeti boljem razumijevanju biohemijskih promjena mineralno koštanog metabolizma u pacijenata sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom liječenih hemodijalizom.