PRIRODNO-MATEMATIČKI FAKULTET
Tuzla, 29.12.2020. godina
Na osnovu člana 18. Pravilnika o završnom magistarskom radu na II ciklusu studija Univerziteta u Tuzli, Sekretarijat Univerziteta
O B J A V L J U J E
Emina Džidić, bachelor biologije javno će braniti završni magistarski rad, pod naslovom:
„Dob menarhe djevojčica sa područja Gradačca“
u petak 08.01.2021. godine u Sali broj: 203 Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, sa početkom u 13 sati i 30 minuta pred Komisijom u sastavu:
- Dr. sc. Adisa Ahmić, vanredni profesor,za užu naučnu oblast „Genetika, biologija ćelije i mikrobiologija“, Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli, predsjednik
- Dr. sc. Hajrija Hamidović, vanredni profesor, za užu naučnu oblast „Genetika, biologija ćelije i mikrobiologija“, Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli, mentor i član
- Dr. sc. Snježana Hodžić, redovni profesor, za užu naučnu oblast „Genetika, biologija ćelije i mikrobiologija“, Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli, član.
Zamjenski član dr.sci. Amela Hercegovac, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Genetika, biologija ćelije i mikrobiologija“ Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli.
Pristup javnosti je slobodan. Magistarski rad se može pogledati u Sekretarijatu Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, radnim danom od 8,00 do 16,00 sati.
SAŽETAK
Menarha je najsigurniji znak puberteta djevojčica a njoj prethodi period intenzivnog tjelesnog rasta. Ona predstavlja značajni prelomni trenutak u nizu zbivanja u životu ženskog organizma, a najčešće se javlja dvije godine nakon prvih pubertetskih znakova, tj.na prelazu iz dječijeg u doba spolne zrelosti. Mnogi autori su istraživali utjecaje različitih egzogenih (nutricionih, socio-ekonomskih, klimatsko-ekoloških faktora, stresa itd.) i endogenih faktora na pojavu menarhe. Naše istraživanje je obuhvatilo 7 osnovnih škola na području Gradačca. U anketi su traženi osnovni podaci o datumu rođenja djevojčica i majki, kao i podaci o prvoj pojavi menarhe, te podaci o fizičkoj aktivnosti ispitanica. Istraživanje je obuhvatilo ukupno 608 ispitanika ženskog spola (304 djevojčice i 304 majke). Metod istraživanja je bio anketa i statistička obrada podataka. Statistička analiza podataka je urađena pomoću nezavisnog t-testa i SPSS programa za statističku obradu podataka. Cilj je bio odrediti prosječnu dob pojave menarhe kod gradačačkih djevojčica osnovnoškolskog uzrasta (hronološke dobi od 10 do 15 godina). Zatim, utvrditi postoji li korelacija između pojave menarhe kod majki i njihovih ženskih potomaka. Jedan od ciljeva je bio i taj da se utvrdi da li starost majke pri rođenju djevojčice utiče na pojavu njene menarhe i sezonski uticaj na pojavu menarhe u ispitivanom području (smjena godišnjih doba). Utvrđeno je da je srednja dob menarhe djevojčica sa područja Gradačca X̄= 12,42, a njihovih majki X̄= 14,03. T-testom je utvrđeno da između ovih vrijednosti postoje statistički značajne razlike. Testom korelacije je utvrđeno da je dob menarhe djevojčica u značajnoj povezanosti sa dobom menarhe njihovih majki ( r = 0,030); zatim sa uzrastom i sa mjesecom u godini. Uočeno je da je najveća frekvencija pojave menarhe u ljeto, a najmanja u jesen a približno ista u zimskom i ljetnom periodu. Utvrđen je i akceleracijski trend pojave menarhe koji se uklapa u zapadnoevropski trend.
Ključne riječi: menarha, pubertet djevojčica, prosječna dob menarhe.