UNIVERZITET U TUZLI
EKONOMSKI FAKULTET
OBJAVLJUJE
Kandidat Muhamed Ibrić, bach. oec. javno će braniti završni magistarski rad pod nazivom ”Efekti ekoloških poreza na zelenu ukupnu faktorsku produktivnost u zemljama Evropske unije i Zapadnog Balkana” dana 24.11.2023. godine u 10,00 sati na Ekonomskom fakultetu u Tuzli pred Komisijom za odbranu završnog magistarskog rada u sastavu:
- Dr. sci. Kadrija Hodžić, redovni profesor/predsjednik, uža naučna oblast “Ekonomska teorija i politika” Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli
- Dr. sci. Emira Kozarević, redovni profesor, mentor/član, uža naučna oblast „Finansije i finansijska politika”, Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli
- Dr. sci. Meldina Kokorović Jukan, vanredni profesor/član, uža naučna oblast „Finansije i finansijska politika”, Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli.
REZIME RADA
Završni magistarski rad pod naslovom „Efekti ekoloških poreza na zelenu ukupnu faktorsku produktivnost u zemljama Evropske unije i Zapadnog Balkana“ urađen je na 121 stranici A4 formata. Završni magistarski rad sadrži i 12 priloga, koji nisu numerisani. U toku istraživanja korišteno je 195 bibliografskih jedinica.
Koncept održivog razvoja, kakvo je njegovo savremeno shvatanje, zahtijeva suzdržavanje od egzogenog rasta i posezanje za endogenim rastom, koji se, u uslovima sveprisutne brige o zaštiti okoliša, oslanja na rast zelene ukupne faktorske produktivnosti (GTFP). S tim u vezi, predmet istraživanja u ovom završnom magistarskom radu jeste potencijal ekoloških poreza kod povećanja GTFP-a. Na osnovu podataka za zemlje Evropske unije (EU) i Zapadnog Balkana u periodu od 2009. do 2020. godine, u prvom koraku je izračunata vrijednost GTFP-a, kao proxy varijable za održivi razvoj, na temelju Slacks-based measure (SBM) DEA modela i Malmquist-Luenberger indeksa, i ukratko su analizirani njegovi prostorni i vremenski trendovi. Potom, u drugom koraku, na temelju sistemskog GMM dinamičkog panel regresijskog modela, modeliran je utjecaj ekoloških poreza na GTFP.
Na osnovu empirijskog istraživanja potvrđena je osnovna istraživačka hipoteza, koja pretpostavlja pozitivan (indirektan) utjecaj uvođenja ekoloških poreza na GTFP. Konstatovano je da su zemlje Zapadnog Balkana ostvarile nižu prosječnu vrijednost GTFP-a u odnosu na zemlje EU, 0,99167 u komparaciji sa 1,00617. Ove zemlje se u velikom dijelu oslanjaju na ekološke naknade, a koje čine ekološke poreze u širem smislu. Najnižu prosječnu vrijednost GTFP-a iz skupa posmatranih zemalja imala je Bosna i Hercegovina (0,954) jer je u najvećem broju posmatranih godina imala pad GTFP-a, a prema recentnim izvorima neophodno je značajnije involviranje porezne politike u politiku zaštite okoliša. Zaključci izvedeni iz predmetnog istraživanja sugerišu da je neophodno intenzivirati studije usmjerene na procjenu (makroekonomskih) efekata ekoloških poreza na ekonomiju.
Ključne riječi: ekološki porezi, zelena ukupna faktorska produktivnost, Slacks-based measure (SBM) model, Malmquist-Luenberger indeks, kompenzacijski efekat, Evropski zeleni dogovor, GMM panel regresija.
