UNIVERZITET U TUZLI
PRIRODNO-MATEMATIČKI FAKULTET
Na osnovu člana 18. Pravilnika o završnom magistarskom radu na II ciklusu studija Univerziteta u Tuzli, Sekretarijat Univerziteta
O B J A V L J U J E
Zerina Sakić, bachelor fizike javno će braniti završni magistarski rad, pod naslovom: “ Procjena doze zračenja kod stanovnika na području Živinica i Banovića“ u ponedjeljak 28.11.2022. godine u Sali broj: 105 Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, sa početkom u 10 sati, pred Komisijom u sastavu:
- Dr sc. Amira Kasumović, vanredni profesor, predsjednik Komisije
Uža naučna oblast “Opšta i eksperimentalna fizika”
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli - Dr sc. Amela Kasić, docent, mentor
Uža naučna oblast “Opšta i eksperimentalna fizika”
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli - Dr sc. Amele Softić, vanredni profesor, član
Uža naučna oblast Opšta i eksperimentalna fizika”
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli
Za zamjenika jednog člana Komisije iz člana 1. ove Odluke imenuje se Dr.sci. Suad Kunosić, vanredni profesor, uža naučna oblast „Opća i eksperimentalna fizika“ Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli.
Pristup javnosti je slobodan.
Magistarski rad se može pogledati u Sekretarijatu Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, radnim danom od 8,00 do 16,00 sati.
REZIME RADA
Problem radioaktivnog gasa radona izaziva veliku pažnju naučnih i stručnih krugova u svijetu. Procjenjuje se da su radon i potomci, nastali njegovim raspadom, odgovorni za čak polovinu zračenja koje čovjek prima iz prirodnih izvora. Većina te doze prima se udisanjem radionuklida u zatvorenom prostoru. Glavni doprinos izloženosti čovjeka radioaktivnom gasu radonu dolazi usljed njegove inhalacije.
Osnovni cilj rada je ispitivanje koncentracije aktivnosti radona u zatvorenom prostoru i brzine doza gama i beta zračenja u zatvorenom i na otvorenom prostoru na području Banovića i Živinica. Prilikom istraživanja, akcenat je stavljen na mjerenje doza kod privatnih stambenih objekata. Na ovom području do sada nije rađeno mjerenje i analiza prisutne radioaktivnosti kod privatnih stambenih objekata, tako da je u ovom radu izvršeno mjerenje koncentracije aktivnosti radona u stambenim objektima i doza koje potiču od gama i beta zračenja na tom području u zavisnosti od meteoroloških parametara (temperatura, pritisak i vlažnost vazduha).
Mjerenje koncentracije aktivnosti radona je vršeno oko pet dana pomoću AlphaE uređaja na petnaest lokacija u prizemnim spratovima, obzirom da se radon uglavnom nakuplja u nižim spratovima objekta. Takođe su procijenjene i godišnje efektivne doze koje potiču od radona u zatvorenom prostoru, za različite dobne skupine, i iste su upoređene sa vrijednostima dobivenim u različitim državama svijeta. Danas je rak pluća jedna od vodećih bolesti, kako na području Tuzlanskog kantona, tako i na području cijele Bosne i Hercegovine i svijeta. Uzimajući u obzir da je radon jedan od glavnih uzročnika raka pluća, u ovom radu izračunat je i efektivni dozni ekvivalent za pluća za različite dobne skupine s obzirom na različiti broj sati boravka u zatvorenom prostoru, kao i rizik od nastanka raka, usljed inhalacije gasa radona.
Pomoću uređaja Gamma–Scout izmjerene su brzine doza gama i beta zračenja u stambenim objektima i izvan njih. Procijenjene su godišnje efektivne doze, kao i rizik od nastanka raka tokom života, koji potiče od gama i beta zračenja i dobivene vrijednosti su upoređene sa vrijednostima u različitim državama svijeta.
Istraživanje u ovom završnom magistarskom radu je posebno značajno jer se na području Tuzlanskog kantona ne vrše radijacione kontrole pri izgradnji privatnih stambenih objekata, koje su u razvijenim zemljama zakonska obaveza.
Ključne riječi: radioaktivnost, radon, gama zračenje, beta zračenje, godišnja efektivna doza