UNIVERZITET U TUZLI
FAKULTET ELEKTROTEHNIKE
Franjevačka br.2
Tuzla
O B J A V L J U J E
Fata Osmić, bachelor inž. el., javno će braniti završni magistarski rad pod naslovom: „Modernizacija elektromotornih pogona mosnih dizalica”, dana 11. 06. 2021. godine sa početkom u 14,00 sati u Multimedijalnoj sali Univerziteta u Tuzli,
pred komisijom u sastavu:
- Dr. sci. Nerdina Mehinović, vanredni profesor-predsjednik
Uža naučna oblast Elektrotehnika i sistemi konverzije energije
Fakultet elektrotehnike Univerziteta u Tuzli - Dr. sci. Mensur Kasumović, vanr.profesor – mentor i član
Uža naučna oblast Elektrotehnika i sistemi konverzije energije
Fakultet elektrotehnike Univerziteta u Tuzli - Dr. sci. Mario Pejdanović, docent– član
Uža naučna oblast Elektrotehnika i sistemi konverzije energije
Fakultet elektrotehnike Univerziteta u Tuzli
Zamjenski član Komisije dr. sci. Amir Tokić, redovni proofesor na užoj naučnoj oblasti
Elektroenergetske mreže i sistemi na Fakultetu elektrotehnike Univerziteta u Tuzli.
Pristup javnosti je slobodan. Završni magistarski rad se može pogledati u Sekretarijatu fakulteta svakim radnim danom od 09,00 do 15,00 sati.
REZIME RADA
U ovom magistarskom radu istaknut je značaj koji imaju transportne mašine i uređaji za prenošenje materijala na kraće udaljenosti za razvoj privrede. Raznovrsne konstrukcije uređaja za dizanje i prenošenje materijala primjenjuju se danas u svim oblastima gdje se može zamijeniti ljudski rad. Mnoge privredne grane se danas ne mogu ni zamisliti bez primjene savremenih i efikasnih uređaja za dizanje i prenošenje materijala, naročito tamo gdje se proizvodnja razvija i održava prema određenom tehnološkom postupku i gdje prenošenje materijala od jednog do drugog mjesta čini sastavni dio tehnološkog procesa proizvodnje.
Sama činjenica da transportni uređaji omogućavaju ostvarenje najšire mehanizacije na svim poljima privrednog života govori o velikom ekonomskom interesu društva za uvođenje, razvijanje i usavršavanje ovih uređaja. Potrebno je pri konstruisanju i proizvodnji transportnih uređaja koristiti se u što većoj mjeri najnovijim dostignućima nauke. Na taj način se mogu dobiti mašine koje su, osim toga što zadovoljavaju u pogledu funkcionalnosti i trajnosti, još i jeftinije.
Kran je tip transportne mašine koja se prvenstveno koristi za podizanje teških tereta u raznim granama industrije. Prema konstrukciji, mostovski kranovi se dijele na normalne mosne i portalne (ramne) kranove. Mosni kranovi su tipovi kranova kod kojih se kuka i vozna kolica kreću po horizontalnoj gredi koja se i sama kreće po dvije odvojene šine. Najčešće se nalaze u proizvodnim halama i kreću se po šinama koje se montiraju na dva duga zida. Portalni kran je sličan mosnom, dizajniran tako da se most na kojem su vozna kolica nalazi na dvije ili više nogu koje se kreću po fiksnim šinama ugrađenim u pod.
Mosni kranovi se većinom sastoje od tri odvojena pogona. Prvi pogon je pogon dizanja pomoću koje se vrši podizanje i spuštanje tereta. Drugi pogon je pogon voznih kolica, pomoću kojeg je moguće vitlo pozicionirati iznad tereta. Treći pogon je pogon translacije, koji omogućava da se kompletan kran pomiče iznad radnog područja. U industrijskim primjenama veoma često su potrebni i dodatni pogoni sa pomoćnim vitlima, električnim motalicama kabla i transportnim trakama. S obzirom na sve navedeno može se reći da su kranovi kompleksni strojevi. U zavisnosti od kapaciteta krana, svaki od ovih pogona se može izvesti kao višemotorni pogon.
Modernizacija elektromotornih pogona mosnih dizalica podrazumijeva zamjenu motora, pri čemu su trendovi da se istosmjerni motori i asinhroni kliznokolutni motori mijenjaju sa asinhronim motorima sa kaveznim rotorom. Radi obezbjeđenja regulacije brzine vrtnje neophodno je da se za ovakve pogone primjenjuju frekventni regulatori.
Tehnologija upravljanja kranovima je pretrpila značajne promjene u posljednjih nekoliko decenija. Upravljani pogoni mosnih dizalica se danas obično napajaju preko frekventnog regulatora. Vrsta, tip i broj frekventnih regulatora zavisi od tipa motora, snage motora i vrste višemotornog pogona. Upravljanje i regulacija takođe zavise od vrste višemotornog pogona, ali i od tipa regulatora.Iz tog razloga se izbor vrsteupravljanja i izbor frekventnih regulatora za ovakve pogone analiziraju zajedno.