UNIVERZITET U TUZLI
EKONOMSKI FAKULTET
O B J A V L J U J E
Kandidatkinja Emina Hasanović, bach. oec, javno će braniti završni magistarski rad pod nazivom „Analiza primjene ABC metode obračuna troškova u srednjim i velikim preduzećima“ dana 10.10.2025. godine u 11,00 sati na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Tuzli, pred Komisijom u sastavu:
- Dr. sc. Selma Novalija Islambegović, redovni profesor za užu naučnu oblast „Računovodstvo“, Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli, predsjednik;
- Dr. sc. Amra Gadžo, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Računovodstvo“, Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli,član;
- Dr. sc. Meldina Kokorović, redovni profesor za užu naučnu oblast „Finansije i finansijska politika“, Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli, član.
Završni magistarski rad može se pogledati u Sekretarijatu Fakulteta radnim danom od 10,00 do 14,00 sati.
Pristup javnosti je slobodan.
REZIME RADA
Rad analizira primjenu metode obračuna troškova zasnovane na aktivnostima (ABC metoda) u obračunu cijene koštanja troškovnih nosilaca, u kontekstu promjena strukture troškova u različitim industrijama.
Cilj istraživanja bio je utvrditi da li se i u kojoj mjeri koristi ABC metoda obračuna troškova u srednjim i velikim preduzećima u Federaciji Bosne i Hercegovine, te da li zbog promjene u strukturi troškova postoji potreba za njenom primjenom u poređenju s tradicionalnim metodama.
U radu je analizirana struktura troškova i metode vrednovanja gotovih proizvoda u srednjim i velikim preduzećima u Federaciji Bosne i Hercegovine. Istraživanje je obuhvatilo 300 preduzeća preduzeća registrovanih u djelatnostima poljoprivrede, rudarstva, prerađivačke industrije i energetike, s ciljem da se utvrde obrasci promjena u strukturi troškova za period 2014-2021. godina, kao i povezanost tih promjena sa izborom metode obračuna cijene koštanja.
Rezultati istraživanja pokazali su da su kod srednjih preduzeća prisutni trendovi smanjenja udjela opštih proizvodnih troškova, dok velika preduzeća, posebno u tehnički složenijim sektorima, bilježe rast opštih proizvodnih troškova. Iako se u određenoj mjeri bilježe promjene u strukturi troškova, one ne prate sistemsku promjenu u izboru metoda obračuna cijene koštanja, zbog čega se najviše tradicionalni sistem obračuna troškova.
Istraživanje je pokazalo da savremene metode obračuna cijene koštanja, poput obračuna po aktivnostima (ABC), gotovo da i nisu prisutne. To ukazuje na niz institucionalnih, kadrovskih i organizacionih prepreka u implementaciji savremenih sistema obračuna cijene koštanja.
Analizom primarnih podataka prikupljenih anketiranjem te sekundarnih podataka, rad potvrđuje da postoji prostor za unapređenje sistema obračuna troškova i izbora metoda vrednovanja zaliha, posebno u djelatnostima sa visokim udjelom opštih proizvodnih troškova u strukturi troškova učinaka preduzeća.
Ključne riječi: struktura troškova, cijena koštanja, metode obračuna, ABC metoda.