UNIVERZITET U TUZLI
TEHNOLOŠKI FAKULTET
Tuzla, 12.11.2025. godine
Na osnovu člana 18. Pravilnika o završnom magistarskom radu na II ciklusu studija Univerziteta u Tuzli, Tehnološki fakultet
OBJAVLJUJE
Mirza Tokića, dipl.ing.tehnologije će javno braniti završni magistarski rad na II ciklusu studija pod naslovom: „Karta buke i zaštita od buke za grad Lukavac“ na Tehnološkom fakultetu Univerziteta u Tuzli, 21.11.2025. godine u 10:00 sati, pred Komisijom u sastavu:
- Dr. sc. Abdel Đozić, redovni profesor
uža naučna oblast “Inženjerstvo zaštite okoline”
Tehnološki fakultet Univerziteta u Tuzli, predsjednik
- Dr. sc.Vedran Stuhli, vanredni profesor
uža naučna oblast “Inženjerstvo zaštite okoline”
Tehnološki fakultet Univerziteta u Tuzli,član
- Dr. sc. Franc Andrejaš, redovni profesor
uža naučna oblast “Inženjerstvo zaštite okoline”
Tehnološki fakultet Univerziteta u Tuzli,član.
Pristup javnosti je slobodan.
Završni magistarski rad može se pogledati u Sekretarijatu Tehnološkog fakulteta Univerziteta u Tuzli radnim danom od 08:00 do 16:00 sati.
REZIME RADA
Buka u okolišu je neželjen ili po ljudsko zdravlje i okoliš štetan zvuk u vanjskom prostoru izazvan ljudskom aktivnošću, uključujući buku koju emituju: prevozna sredstva, cestovni saobraćaj, željeznički saobraćaj, zračni saobraćaj kao i postrojenja i zahvati za koje se prema posebnim propisima iz oblasti zaštite okoliša pribavlja rješenje o objedinjenim uslovima zaštite okoliša, odnosno rješenje o okolišnoj dozvoli.
Na prostoru užeg dijela grada Lukavca izvršeno je mjerenje intenziteta okolišne buke (dnevno i noćno) u periodu od 6 mjeseci. Obuhvaćena su tri godišnja doba (ljeto, jesen i zima). U obzir su uzete sljedeće vrste buke: buka od saobraćaja (drumski i željeznički), buka od industrijskih postrojenja, buka u područjima stanovanja i buka u akcidentnim situacijama (za akcident je uzet zvučni signal lokomotive putničkog voza).
Područje Grada Lukavac smatra se interesantnim sa aspekta problematike okolišne buke u smislu prisutnosti većeg broja raličitih vrsta buke na jednom području.
Metodologija izrade karte buke izravno slijedi iz Smjernice 2002/49/EC Evropskog parlamenta i Vijeća u svezi ocjenjivanja i upravljanja bukom, i preporuke Evropske komisije 2003/613/EC za revidirane privremene matematičke metode za proračun buke, industrijskih postrojenja, zračni, drumski i željeznički saobraćaj i njima povezanim podacima o emisiji buke. Pojednostavljeno, karta buke izrađuje se pomoću matematičkih metoda proračuna emisije i propagacije zvuka/buke, emitiranih od poznatih izvora buke u geografskom prostoru poznatih karakteristika, (State the art of noise mapping in Europe, 2005).
Po provedenom prikupljanju podataka i primjeni najbolje stručne prakse u slučaju nedostatnih podataka, svi podaci se unose u akustički model u programu SoundPLANessential 4.0 i provodi proračun.
Izrađene su karte buke za svaki od gore navedenih scenarija i predstavljaju grafički prikaz postojećeg stanja imisije buke na posmatranom području, izraženu harmoniziranim indikatorima buke. Na kartama je prikazan prostorni raspored objekata, ograničena područja sa nivoima buke koji su označeni različitim bojama koje predstavljaju različite nivoe izmjerene buke. Najznačajniji podaci koje karta buke sadrži jesu prekoračenja propisanih graničnih vrijednosti. Karte buke su izrađene za svaku od ranije pomenutih namjena područja, za dan i noć i za tri godišnja doba (ljeto, jesen i zima).
Najveći broj pojedničanih rezultata mjerenja intenziteta buke koji prelaze granične vrijednosti propisane zakonskom regulativom su prisutni u području željezničkog saobraćaja, tokom slučaja akcidenta i u periodu dana. Sve navedene izmjerene vrijednosti prelaze granične vrijednosti propisanih zakonskom regulativom.
Najveći nivoi buke, koji su mjereni tokom sedmice, izmjereni su tokom vikenda i to naročito u petak poslije podne, te u subotu ujutro. Navedeni rezultati posljedica su povećanog intenziteta drumskog saobraćaja te intenzivnije aktivnosti ljudi u dane odmora. Nakon upoređivanja svih podataka za prijepodnevno i poslijepodnevno mjerenje, uočljivo je da je buka u centru Lukavca u prijepodnevnim satima veća nego u poslijepodnevnim.
Upoređujući izrađene karte buke u Lukavcu sa kartom buke grada Varaždina vidljiva je sličnost. Rezultati su potvrdili da je buka veća od dopuštene na niz mjesta u gradu, posebno uz važnije saobraćajne raskrsnice. Najviši nivoi buke izmjereni su uz najprometnije saobraćajnice.