UNIVERZITET U TUZLI
PRIRODNO-MATEMATIČKI FAKULTET
Tuzla, 03.02.2025. godina
Na osnovu člana 18. Pravilnika o završnom magistarskom radu na II ciklusu studija Univerziteta u Tuzli, Sekretarijat Univerziteta
O B J A V L J U J E
Emina Pezerović, bachelor matematike javno će braniti završni magistarski rad, pod naslovom „Neki matematički modeli rasta tumora“ u ponedjeljak 17.02.2025. godine u Sali broj: 205 Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, sa početkom u 12 sati pred Komisijom u sastavu:
- Dr sc. Mehmed Nurkanović, redovni profesor, predsjednik komisije
Uža naučna oblast „Teorijska matematika“
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli
- Dr sc. Samra Moranjkić, vanredni profesor – mentor i član
Uža naučna oblast „ Primijenjena matematika i računarstvo“
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli
- Dr sc. Mirela Garić-Demirović, vanredni profesor – član
Uža naučna oblast „Primijenjena matematika i računarstvo“
Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Tuzli
Za zamjenika jednog od članova Komisije imenuje se dr.sci. Sabina Hrustić, vanredni profesor za užu naučnu oblast „Teorijska matemarika“ na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Tuzli.
Pristup javnosti je slobodan.
Magistarski rad se može pogledati u Sekretarijatu Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Tuzli, radnim danom od 8,00 do 16,00 sati.
REZIME RADA
Tumori ili neoplazme predstavljaju abnormalni dio tkiva i mogu biti benigni (dobro´cudni) i maligni (zlo´cudni). Benigni tumori se ne Šire na okolno tkivo i organe, te u većini slučajeva nisu opasni po život. S druge strane, maligni tumori se mogu širiti na druge dijelove tijela, bilo krvotokom ili limfnim sistemom, te isti mogu biti opasni po život.
Ovaj rad se fokusira na maligne tumore koji su, bez obzira na konstantan napredak tehnologije i medicine, vodeći uzrok smrti u mnogim društvima. Statistički podaci iz Zavoda za javno zdravstvo Bosne i Hercegovine nam pokazuju zabrinjavajuće brojeve povećanja oboljelih od malignih tumora u posljednjih nekoliko godina. U izvještaju Strategije za prevenciju, tretmane i kontrolu malignih tumora u Bosni i Hercegovini u prethodnih nekoliko godina se navodi da više od dvije trećine malignih tumora nastaje pod uticajem savremenog načina života (stres, neregularna ishrana i slično). U ovom završnom radu su ispitivani različiti modeli rasta tumora koji su predstavljeni kontinualnim dinamičkim sistemima, preciznije diferencijalnim jednačinama i sistemima diferencijalnih jednačina, gradirani od jednostavnijih, zasnovnanih na poznatim modelima rasta poput logističkog, Gompertzovog i Von Bertalanffyjevog, pa do složenijih kada su posmatrane proliferirajuće i mirujuće ćelije tj. Gyllenberg-Webbov model, odnosno kada su u obzir uzeti i specifični lijekovi poput citotoksika i citostatika, te modela koji posmatra rast tumora pod kontrolom angiogeneze. U nastavku je vizuelni prikaz porasta broja registrovanih pacijenata koji su oboljeli od karcinoma u prethodnih nekoliko godina. Tokom 2020. godine taj broj je manji zbog okolnosti pandemije COVID-19.
Izučavanje ovih podataka bila je i glavna motivacija za ispitivanje toga na koji način nam matematika može pomoći u liječenju tumora.
Slika 1: Vizuelna predstava broja oboljenih od malignih tumora u prethodnom periodu
Ključne riječi: Tumor, Dinamički sistem, Diferencijalna jednačina